– कृ.ग.लिमये, संपादक, ज्ञानप्रकाश, पुणे
Archives: Manyvaranchi Vachane
Manyvaranchi Vachane
हिंदुस्थानातील अनेक सामाजिक सुधारणेचे प्रणेते महाराजा सयाजीराव गायकवाड आहेत.
– रावबहादूर गोविंदभाई एच.देसाई
साहित्य, शिल्पकला, चित्रकला, मूर्तिकला, नाटक, संगीतकला हे ललित कलांचे विविध अंग राष्ट्राची संपत्ती आहे. त्यांच्या संवर्धनासाठी सयाजीरावांनी केलेले काम राष्ट्रसंपत्तीच्या संवर्धनाचे काम आहे.
– दाजी नागेश आपटे
जगप्रवास अर्थात देशाटन म्हणजे शिक्षणाचा एक भाग आहे असे बेकन या तत्त्वज्ञानाने म्हटले आहे. महाराज सयाजीरावांनी प्रवास करून जगातल्या उत्तमोत्तम गोष्टी देशासाठी आणल्या.
– डॉ. वि.पां.दांडेकर
देशाचे भावी आधारस्तंभ बालके शरीर-मनाने सुदृढ व्हावेत म्हणून शाळेत क्रीडा शिक्षणाचा तास सक्तीचा केला. गावोगाव व्यायामशाळा सुरू केल्या. महिलांसाठी स्वतंत्र व्यवस्था करवली.
– प्रो. गजानन यशवंत माणिकराव
अंधकारातल्या काळात सयाजीराव हे प्रकाशाची ज्योत दाखवून सर्वांना प्रेरणा देऊ शकतील असे एकमेव आधार आहेत.
– जगशीदचंद्र बोस
महाराजांचे खाजगी आयुष्य अगदी गंगोदकाप्रमाणे पवित्र होते. त्यांना कोणतेही व्यसन नव्हते.
– डॉ. वि.पां.दांडेकर
सयाजीराव प्रबुद्ध, शीलवंत, पुरोगामी आणि प्रजाहित तत्पर राजा होते. त्यांनी जी जी माणसे विद्यार्जनांसाठी व कारभारासाठी निवडली ती जगात कीर्तिवंत झाली.
– चांगदेव भगवानराव खैरमोडे
महाराजांनी मला नोकरी दिली. मॅकियाव्हेलीच्या ’प्रिन्स’चे भाषांतर करण्यास सांगून लेखक बनविले. माझ्या हातून पुढे इतिहासात जे काही लिहून झाले त्याचे सर्व श्रेय श्रीमंत महाराज साहेब यांचेच आहे.
– रियासतकार गो.स.सरदेसाई